'व्हिटॅमिन डी' च्या कमतरतेची मुख्य 9 लक्षणे(Top 9 symptoms of 'Vitamin D' deficiency)

कॅल्शियम आणि प्रथिने प्रमाणेच व्हिटॅमिन डी देखील आपल्या शरीराचे आरोग्य राखण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. हे चरबीमध्ये विरघळणारे आहे आणि  कॅल्शियम शोषून घेण्याचे कार्य करते.

शरीरात याच्या कमतरतेमुळे बरेच  रोग होण्याचा  धोका असतो.पण जर आपण व्हिटॅमिन 'डी' च्या कमतरतेतून जात असाल तर सावध रहा कारण व्हिटॅमिन डी च्या  अभावामुळे  मधुमेह देखील धोका असू शकतो.

एका संशोधनानुसार, भारतातील सुमारे 80 टक्के लोकांमध्ये व्हिटॅमिन डी ची कमी  आहे. त्याच्या कमतरतेमुळे विविध प्रकारचे आजार होऊ शकतात.

आपण व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे कोणते रोग उद्भवतात ते जाणून घेऊया?

1. थकल्यासारखे वाटणे

शरीरात व्हिटॅमिन डीची कमतरता असल्यास, थकल्यासारखे काम न करतासुद्धा शरीरामध्ये  थकवा  जाणवतो.

कधीकधी यामुळे तणाव देखील निर्माण होतो. जर आपल्याला अशी लक्षणे दिसली तर दिवसातून किमान 10 मिनिटे उन्हात बसा.

2. सांधे दुखी

जेव्हा आपल्याला स्नायू ताण, सांधे दुखी, हाड दुखणे, पाठदुखी सारख्या समस्या येतात. जर आपण कोणत्याही कारणास्तव केस गमावत असाल तर ते या व्हिटॅमिनच्या कमतरतेचे लक्षण देखील असू शकते.

3. शरीराचे तापमान वाढले

व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे, शरीराचे तापमान देखील 98.6 डिग्रीच्या आसपास राहते आणि शरीर देखील खूप घाम घेते.

त्याशिवाय न्यूमोनिया, थंडी वाजून येणे, ब्राँकायटिस इत्यादी समस्या असल्यास लवकर बरे होत नाही .

4. जखम लवकर बरी न होणे

जर एखाद्यास व्हिटॅमिन डीची कमतरता असल्यास आणि एखाद्या दुर्घटनेत अचानक दुखापत झाली किंवा फ्रॅक्चर झाले तर ते बरे होण्यासाठी बराच वेळ लागतो.

5. जास्त वजन

असे मानले जाते की ज्या लोकांमध्ये व्हिटॅमिन डीची कमतरता असते त्यांचे वजन वेगाने वाढते , ज्यामुळे लठ्ठपणाचा धोका वाढतो. जर तुमच्यात लठ्ठपणाची समस्या वेगाने वाढत असेल तर तुमच्या शरीरात व्हिटॅमिन डीची कमतरता असू शकते. यासाठी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

कधीकधी व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे रक्तदाब आणि रक्तातील साखरेची पातळी उच्च राहू शकते. मधुमेह देखील होऊ शकतो.

6. कमकुवत हाडे

व्हिटॅमिन डीची कमतरता ही आपल्या हाडांची सर्वात सामान्य समस्या आहे. त्याअभावी आपली रीढ़ की हड्डी कमकुवत होते, ज्यामुळे उभे राहणे किंवा व्यवस्थित चालणे देखील समस्या येऊ शकते.

एका संशोधनानुसार शरीरात व्हिटॅमिन-डीची कमतरता असल्यास हृदयरोग होण्याची शक्यता जास्त असते. हृदयविकाराचा झटका देखील येण्याची  शक्यता असते.

7. मल्टीपल सिरोसिस

हा एक आजार आहे जो केवळ गर्भवती महिलांमध्ये दिसतो. हे टाळण्यासाठी, दररोज उन्हात थोडा वेळ बसून आहाराची काळजी घ्या, याव्यतिरिक्त व्हिटॅमिन डी पूरक आहार देखील घेता येतो. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे पाठदुखी, हाडदुखी, थकवा, तणाव किंवा सांधेदुखीचा त्रास होऊ शकतो.

8. त्वचा काळी पडणे

त्वचेचा रंग निश्चित करणारी रंगद्रव्य "मेलेनिन" त्वचेमध्ये जास्त प्रमाणात झाल्यास व्हिटॅमिन डीची कमतरता उद्भवू शकते. मेलेनिन सूर्यप्रकाशाने त्वचेमध्ये व्हिटॅमिन डी तयार होण्यास प्रतिबंधित करते. जर आपल्या त्वचेचा रंग गडद होत असेल तर आपणास व्हिटॅमिन डीची कमतरता असू शकते.

9. रक्तामध्ये व्हिटॅमिन डी ची कमतरता

अस्थींच्या बळकटीसाठी व्हिटॅमिन डी आवश्यक आहे, कारण यामुळे शरीरास अन्नात असलेले कॅल्शियम वापरण्यास मदत होते. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे रिकेट्स हा आजार होऊ शकतो, हा एक असा आजार आहे ज्यामध्ये हाडांच्या ऊतींचे mineralize होत नाही, ज्यामुळे हाडे मऊ होतात आणि शरीराचा आकार खराब होतो. परंतु ताज्या संशोधनानुसार आरोग्याच्या इतर अनेक समस्या टाळण्यास व्हिटॅमिन डी महत्वाची भूमिका बजावते.

• रिक्ट्स (चाईल्डकॉक्स), या रोगात व्हिटॅमिन डी नसल्यामुळे मुलांचे पाय सरळ होत नाहीत आणि कमानीच्या आकारात वाकतात.

•  हाडांमध्ये वेदना जी शरीराच्या कोणत्याही भागात उद्भवू शकते.

•  हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगामुळे मृत्यूची शक्यता वाढते.

•  वयस्क लोकांमध्ये cognitive impairment समस्या म्हणजे लक्षात ठेवणे, नवीन गोष्टी शिकणे, एकाग्र करणे किंवा निर्णय घेणे जे आपल्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम करतात. एखादी गोष्ट लक्षात ठेवण्यात, नवीन गोष्टी शिकण्यात इत्यादी समस्या उद्भवू शकतात.
• मुलांमध्ये गंभीर दमा

• कर्करोग

डॉक्टरांनी दिलेली सामान्य प्रश्नांची उत्तरे 

प्र .१. व्हिटॅमिन डी म्हणजे काय आणि शरीरासाठी हे का आवश्यक आहे?

व्हिटॅमिन डी एक सूक्ष्म पोषक आहार आहे, जेव्हा त्वचेला सूर्यप्रकाशाच्या संपर्कात आणले जाते तेव्हा ते शरीर बनवते. हे बर्‍याच आहारात देखील असते. व्हिटॅमिन डी हाडांमध्ये कॅल्शियम आणि फॉस्फेटचे शोषण आणि संचयित करण्यासाठी मुख्यतः उपयुक्त आहे. शरीरातील पुरेसे व्हिटॅमिन डी मधुमेह, कोरोनरी धमनी रोग, त्वचारोग आणि संरक्षण प्रतिकारशक्तीपासून संरक्षण करते.

प्रश्न २. मला व्हिटॅमिन डीची कमतरता कशी होऊ शकते?

आपण जास्त काळ सूर्यप्रकाशामध्ये राहत नाही आणि व्हिटॅमिन डी समृद्ध आहार घेत नसल्यास आपल्यास व्हिटॅमिन डीची कमतरता असू शकते.

प्र 3. मला व्हिटॅमिन डीची कमतरता आहे हे कसे  कळेल?

जर आपल्याला वारंवार संक्रमण होत असेल, सुस्त वाटले असेल, हाडे आणि स्नायूंमध्ये वेदना होत असतील तर आपण व्हिटॅमिन डीची पातळी तपासली पाहिजे. रक्त तपासणी आपल्याला शरीरातील व्हिटॅमिन डीच्या प्रमाणचे विश्लेषण देते.

प्र ४. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेचे हानिकारक परिणाम काय आहेत?

व्हिटॅमिन डीच्या प्रदीर्घ कमतरतेमुळे आतड्यांमधून कॅल्शियम आणि फॉस्फेटचे शोषण कमी होते आणि ते हाडांमध्ये जमा होण्याची प्रक्रिया कमी होते. यामुळे हाडे कमकुवत होतात आणि या अवस्थेस मुलांमध्ये रिकेट्स आणि प्रौढांमध्ये ऑस्टियोमॅलेशिया आणि ऑस्टिओपोरोसिस असे म्हणतात.

प्र ५. मी व्हिटॅमिन डीची कमतरता कशी टाळू शकतो?

व्हिटॅमिन डी समृद्ध आहार घेत आणि सूर्यप्रकाशास सामोरे जाणे आपण व्हिटॅमिन डीची कमतरता टाळू शकता.

टेकवे

व्हिटॅमिन ड च्या कमतरतेमुळे आपल्या शरीरात कोणकोणते बदल होऊ शकतात हे आपण वरील लेखात बघितले.

जर तुम्हाला वरीलपैकी कोणताही प्रॉब्लेम असल्यास,

तुमच्या डॉक्टरांना जाऊन भेटा त्यांचा  योग्य सल्ला घ्या.  याचबरोबर व्हिटॅमिन ड ची  कमतरता कशी भरून काढायची

तसेच कोणत्या फूड्स  मध्ये जास्तीत-जास्त व्हिटॅमिन डी असते. या विषयावर मी अजून एक आर्टिकल लिहिले आहे. यासाठी तुम्ही नक्की ते आर्टिकल वाचा आणि जर तुम्हाला  व्हिटॅमिन ड  ची कमतरता असेल तर  ते फूड्स चे सेवन करून तुम्ही त्याची कमतरता भरून काढा .

टॉप १५   'व्हिटॅमिन ड' ची कमतरता भरून काढणारे फूड्स (Top 17 Foods rich in 'Vitamin D')